कर्णाली प्रदेश भूकम्पको उच्च जोखिममा रहेको विज्ञहरुको भनाई

कर्णाली प्रदेशको तल्लो हिमाली क्षेत्र भनेर चिनिने चुरे क्षेत्र र कम हिमाली क्षेत्र भूकम्पको उच्च जोखिममा मानिन्छ । देशको पश्चिमी भागमा हिमालयको सबैभन्दा सक्रिय फल्ट लाइन बनेको अनुसन्धानकर्ता तथा विज्ञहरुले बताएका छन् ।

आन्तरिक मामिला तथा कानून मन्त्रालयले ईयू, युएनडिपी, युएन वुमन र अन्य निकायको सहयोगमा सोमबार आयोजना गरेको ‘भूकम्प प्रभाव मोडलिङसम्बन्धी संवेदनशीलता र प्रसार कार्यशाला’ सम्बन्धी कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै भूकम्पविद् डा. दीपक चौंलागाईंले सबैभन्दा सक्रिय फल्टलाइन रहेको बताए । पश्चिम नेपालमा हिमालय बन्न सक्ने र ८.५ म्याग्निच्युडसम्मको भूकम्प जाने सम्भावना रहेको वैज्ञानिक अनुसन्धानले देखाएको छ । कार्यशालामा डा. चौलागाईंले ८.६ र ७.८ रेक्टर स्केलको भूकम्पबाट हुन सक्ने सम्भावित क्षतिका बारेमा आफ्ना धारणा राखेका थिए ।

डा चौलागाईंका अनुसार कर्णाली प्रदेशको दैलेख, सल्यान, सुर्खेत र जाजरकोट भूकम्पको उच्च जोखिममा रहेका छन् भने दैलेख जोखिम क्षेत्रको शीर्षमा रहेको छ । उनका अनुसार उक्त क्षेत्रमा भूकम्प गएमा करिब ४२ हजार ३२८ भवन क्षतिग्रस्त हुने र सुर्खेत जिल्लामा सबैभन्दा बढी मानवीय क्षति हुने र मानवीय क्षति बढी हुन सक्ने उनको भनाइ छ ।

नेपालमा प्रायः १० देखि ३० किलोमिटरसम्म भूकम्प जाने गरेको गुल्मी, बझाङ, प्युठान, बाग्लुङ, रोल्पा, अछाम, बैतडी, दैलेख, कालिकोट र धादिङमा भूकम्पको बढी जोखिम रहेको डा चौंलागाईंले जानकारी दिए ।

सो अवसरमा मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयका सचिव आनन्द सरुले प्रदेश र स्थानीय तहको विपद् प्रतिकार्य योजना र विपद् जोखिम न्यूनीकरण ऐन, प्रदेश तहका लागि नीति तथा रणनीतिक योजना तयार गर्नुपर्ने बताउनुभयो । कार्यशालामा भूकम्पको प्रभाव मोडेलिङ र भूकम्पीय जोखिम माइक्रोजोनेसन गरी कूल क्षतिको अनुमान लगाउन सिफारिस गरिएको थियो । त्यसैगरी विज्ञहरूले सरकारी निकाय, समुदाय, निजी क्षेत्र र अन्य सरोकारवालाको विपद् पूर्वतयारी र लचिलोपन क्षमता अभिवृद्धि गर्न आह्वान गरे । source : My Republica